YAHUDİLİKTE TEMEL KAVRAMLAR / MİTSVA {4}

Yusuf BESALEL Kavram
14 Mayıs 2008 Çarşamba

Kâhinler grubu, kararında hata yaparsa; üyeleri tarafından bir günah sunusu takdim edilmelidir. (Levililer, 4:13) Böyle bir sunu, bilmeden bir "karet" yasağını (başka bir deyimle kasten ihlâl edildiği taktirde "karet" oluşturan) ihlâl eden bir kişi tarafından da takdim edilmelidir. (Levililer, 4:27) Böyle bir yasağın ihlâl edilip edilmediği tereddüt konusu olduğunda, "geçici" bir suç sunusu takdim edilmelidir. (Levililer, 5:17-18)

Hırsızlık veya yalan yere yemin etmek ve bu türden günahlarla ilgili olarak; bir suç sunusu takdim edilmelidir. (Levililer, 5:15) Kişi, Tanrı önünde günahlarını itiraf etmeli ve pişmanlık duymalıdır. (Sayılar, 5:6-7) Cinsel organından bir akıntısı olan bir erkek (Levililer, 17:13-15) veya bir kadın (Levililer, 15:28-29), bir sunu getirmelidirler; bir kadın da doğumdan sonra bir sunu getirmelidir (Levililer, 12:6)... Temiz (izin verilmiş) sığırın ilk doğanları kutsaldır ve kurban edilmelidir (Çıkış, 13:2)... Kahinler, yemek sunularından ve suç sunularından artakalanları yemeli (Çıkış, 29:33) fakat dinsel uygulama bakımından kirli olan (Levililer 7:19) veya zamanında yenmemiş (Levililer 7:17) etler yakılmalıdır.

e) Adaklar ile ilgili emirler: Bir Nazir, kendini Tanrı'ya ayırdığı süreç zarfında saçlarını uzatmalı (Sayılar, 6:6), bu süre bitince, başını traş etmeli ve korbanını sunmalıdır (Sayılar, 6:18) Bir adam adaklarına ve yeminlerine saygı göstermelidir (Tesniye, 23: 23); bunları yasa uyarınca ancak bir hakim iptal edebilir. (Sayılar, 30:3)

f) Ritüel temizlik ile ilgili emirler: Her kim bir leşe (Levililer, 11:8 ve 24) veya sekiz tür sürüngenden birine (Levililer, 11:29-31) dokunursa, ritüel olarak kirli olur; ritüel bakımdan temiz olmayan bir cisimle temas eden yiyecek de kirli addedilir. (Levililer, 11:34) Adet gören (Levililer, 15:19) ve çocuk doğurduktan sonra (loğusa) yatan (Levililer, 12:2) kadınlar, ritüel bakımdan temiz değildirler. Bir cüzzamlı (Levililer, 13:3), bir cüzzamlının giysisi (Levililer, 13:51) ve cüzzamlının kaldığı ev (Levililer, 14:44) bunların hepsi ritüel bakıdan kirlidir.

Bir akıntısı olan (Levililer, 15:2) (semen gibi) (Levililer, 15:16) adam, temiz değildir. Bir akıntısı olan kadın da temiz değildir. (Levililer, 15:19) Bir insan cesedi ritüel olarak temiz değildir. (Sayılar, 19:14) Arındırma suyu murdar olanı saflaştırır (Sayılar, 19:13, 21) fakat temiz olanı ritüel bakımdan kirli kılar. Ritüel suya dalma (Mikve'ye girme) ile ritüel olarak temizlenme, bir mitsvadır. (Levililer, 15:16)

g) Makdise yapılan bağışlarla ilgili emirler: Şayet bir insan elindeki değeri Tapınağa vermeyi taahhüt etmişse, öyle yapmalıdır. (Levililer, 27: 2-8). Şayet bir adam; temiz olmayan bir hayvan (Levililer, 27:14), bir ev (Levililer, 27:14) veya bir arazi (Levililer, 27:16) vereceğini beyan ederse, bedellerini kahin tarafından saptanmış olarak parasal şekilde vermelidir. Tarlanızın ekinini biçtiğinizde köşelerini büsbütün biçmeyeceksiniz (Levililer, 19:9); elinizden düşen başakları (Levililer, 19:9), unutulan sapları (Tesniye, 24:19), bağ bozumundan düşen meyvaları (Levililer, 19:19), fakirlere bırakacaksınız. İlk meyvalar ayrılmalı ve Makdis'e getirilmelidir (Çıkış, 23:19) ve aynı zamanda büyük sunuyu ("teruma") da ayırmalı ve kahinlere vermelisiniz (Tesniye, 18:4), ürününüzün bir ondalığını Leviler'e (Levililer 27:30, Sayılar, 18:24) vermelisiniz ve ayrılacak ikinci bir ondalık da, yalnız Yeruşalayim'de yenebilecektir. (Tesniye, 14:22) Leviler, kendilerine düşen onda birini kahinlere verecektir. (Sayılar, 18:26) Yedi senelik dönencenin üçüncü ve altıncı yıllarında ikinci kesirin yerine fakirler için bir kesir ayırmalısınız (Tesniye, 14:28)...

devam edecek...

Kaynakça: "Yahudilik  Ansiklopedisi", Cilt I, II, III Yusuf Besalel